O dyscyplinie

Historia dyscypliny

Gimnastyka sportowa jest jedną z najstarszych oraz jedną z najbardziej widowiskowych dyscyplin sportu w programie letnich Igrzysk Olimpijskich (IO). Ponad dwa tysiące lat temu w starożytnej Grecji zajęcia gimnastyczne były centrum kulturalnego ożywienia. Mężczyźni oprócz wykonywania skomplikowanych ewolucji gimnastycznych dążyli do zrozumienia sztuki, muzyki oraz filozofii. Grecy wierzyli w równowagę pomiędzy umysłem a ciałem, której osiągnięcie było możliwe jedynie poprzez połączenie ćwiczeń fizycznych oraz aktywności intelektualnej. Dzisiaj gimnastyka sportowa jest zręcznym połączeniem sportu i sztuki, ale główna idea do dziś pozostała niezmienna . Współczesna gimnastyka sportowa wywodzi się z XIX wieku. W 1881 roku powstała Międzynarodowa Federacja Gimnastyczna (FIG), która zajęła się propagowaniem tej dyscypliny. W 1886 gimnastyka sportowa znalazła się wśród sportów olimpijskich nowożytnych Igrzysk, a w 1903 roku w belgijskim mieście Anvers odbyły się pierwsze gimnastyczne mistrzostwa świata nazwane jako 1-szy Turniej Gimnastyczny.

Konkurencje

Ćwiczenia wolne

Plansza ćwiczeń wolnych ma wymiary 12 x 12 metrów oraz dodatkowo 1 metr z każdej strony na pole bezpieczeństwa. Jest sprężysta i pokryta amortyzującą wykładziną. Ćwiczenia na tym przyrządzie charakteryzują się szybkością, skocznością i gibkością. Każdy układ wykonywany przez gimnastyków zawiera elementy akrobatyczne takie jak salta, śruby oraz elementy statyczne takie jak stania na rękach, wagi.

Koń z łękami

Wysokość 115 cm (od ziemi). Długość 160 cm. Odległość między łękami 40- 45 cm. Ćwiczenia na tym przyrządzie to pokaz płynności i balansu. Wykonywane są tylko na rękach. Gimnastycy prezentując koła i obroty przemieszczają się po wszystkich częściach tego przyrządu.

Kółka

Wysokość 2,75 metra. Dwa ruchowe kółka na których gimnastycy wykonują elementy zamachowe i siłowe. Ćwiczenia na tym przyrządzie wymagają dużej siły i wyczucia balansu.

Skok

Zawodnicy skaczą przez stół do skoku (dawniej koń). Aktualnie przyrząd przez który skaczą gimnastycy jest długi na 120 cm i szeroki na 95 cm. Jego wysokość to 135 cm. Zawodnik może wziąć maksymalnie 25 metrów rozbiegu po czym odbijają się w odskoczni przeskoczyć przyrząd wykonując obroty i salta. Ćwiczenia na tym przyrządzie są najkrótsze, ale również bardzo widowiskowe.

Poręcze

Wysokość 195 cm. To dwie równoległe żerdzie na których gimnastycy wykonując ćwiczenia zamachowe i siłowe. Widowiskowe salta z różnych częściach przyrządu wymagają do zawodników siły, dynamizmu oraz wyczucia balansu.

Drążek

Wysokość 275 cm, szerokość 240 cm. Ćwiczenia na tym przyrządzie są wyłącznie zamachowe, bez zatrzymań. Jest to kombinacja zwinności oraz dynamicznych akrobacji nad przyrządem. Istotnym elementem jest zeskok, który kończy ćwiczenia i niejednokrotnie przesądza o przegranej lub wygranej.

Gimnastykę w formie rekreacyjnej może uprawiać każdy.  Zajęcia z gimnastyki mają na celu wszechstronny, harmonijny rozwój dziecka. Trening jest ukierunkowany na poprawę gibkości i prawidłowej postawy.

Zajęcia z gimnastyki można podzielić na 3 części:

• Wstępną, składającą się z rozgrzewki, która jest niezbędnym elementem zajęć i służy do rozgrzania i przygotowania mięśni do wysiłku.
• Główną - to czas na naukę lub doskonalenie elementów akrobatycznych. W tej części ćwiczeń dzieci trenują na przyrządach i z przyborami. Ćwiczą układy gimnastyczne. Wyrabiają w sobie gibkość, skoczność, równowagę, zwinność. 
• Końcową – to ćwiczenia uspakajające, rozluźniające, oddechowe oraz korekcyjne.

Każde zajęcia (ćwiczenia, elementy gimnastyczne, praca z przyborem, gry i zabawy) dostosowane są do grupy wiekowej, predyspozycji oraz potrzeb dziecka.

Gimnastyka jest jedną z najbardziej wszechstronnych i harmonijnych dziedzin sportu. Aktywności fizycznej towarzyszy w niej rozwój elastyczności, poczucia rytmu (ćwiczenia przy muzyce) oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej. Gimnastyka kształtuje prawidłową postawę ciała, piękną sylwetkę, plastyczność oraz elegancję ruchu. Poprzez tą aktywność dzieci nabierają pewności siebie oraz wiary w swoje możliwości. Dyscyplina, systematyczność, dokładność i cierpliwość kształtowana podczas zajęć, mają pozytywne skutki w życiu codziennym. Wszystkie umiejętności zdobyte na treningach pozostaną do końca życia. 

Gimnastyka ma dobry wpływ nie tylko na rozwój fizyczny dziecka, ale również na rozwój psychiczny oraz społeczny. Osoby ćwiczące są bardziej śmiałe i odważne, szybciej się odnajdują w grupie. Lepiej radzą sobie wśród rówieśników, są bardziej otwarte i samodzielne.

O dyscyplinie

Historia dyscypliny

Akrobatyka sportowa to jedna z dyscyplin sportu gimnastycznego, której dynamiczny rozwój w Polsce i na świecie sięga początku XX wieku. Śledząc historyczne wydarzenia w tym zakresie i jej dynamiczny rozwój w Polsce, śmiało można powiedzieć, że polska akrobatyka, to akrobatyka światowa.

Wyodrębnienie akrobatyki, jako samodzielnej dyscypliny sportowej, a tym samym początek zorganizowanej formy działalności o zasięgu krajowym, to rok 1952, kiedy to w Sekcji Gimnastyki przy GKKF, powołana została Komisja Gimnastyki Akrobatycznej i Artystycznej. W marcu 1955 roku w Szczecinie, rozegrano „I Ogólnopolskie Zawody Klasyfikacyjne w Gimnastyce Akrobatycznej”. Już w grudniu tegoż roku, w Białymstoku, odbyły się „I Mistrzostwa Polski w Akrobatyce Sportowej”.

Ogromna praca i wysiłek wszystkich pasjonatów zaangażowanych w popularyzację naszej dyscypliny – pod kierunkiem Jana Rutkowskiego – zaowocowały powołaniem w roku 1957 Polskiego Związku Akrobatyki Sportowej. Działacze akrobatyki sportowej nie ograniczali swej pracy i aktywności jedynie do rozwoju oraz popularyzacji dyscypliny w kraju. Ich determinacja i zaangażowanie, wpływała na jej rozwój w Europie i na świecie, co zaowocowało powołaniem w 1973 roku Międzynarodowej Federacji Akrobatki Sportowej (IFSA). W tym historycznym etapie złote zgłoski historii niewątpliwie przypisujemy ówczesnemu Prezesowi Panu Marianowi Golemie oraz Wiceprezesowi Panu Konradowi Zielińskiemu, którzy wśród przedstawicieli 10 państw, byli współzałożycielami tej Federacji. Był to jednocześnie początek istnienia i wpływu polskiej koncepcji na rozwój i zmiany w naszej dyscyplinie. Do dziś nasi przedstawiciele są członkami komisji sportowych w strukturach organizacji światowych i europejskich a polscy akrobaci od 1974 biorą z powodzeniem czynny udział we wszystkich kolejnych Mistrzostwach Świata.

Kolejnym przełomowym momentem w historii akrobatyki to grudzień 1998 roku (Kongres w Mińsku z udziałem 28 państw), podczas którego podjęto decyzję o przystąpieniu IFSA do Międzynarodowej Federacji Gimnastycznej (FIG). W jej strukturach powołano Komisję Akrobatyki Sportowej, a jednym z jej członków został Pan Konrad Zieliński. Jednocześnie przeprowadzane były także zmiany organizacyjne w strukturach europejskich. W 1999 roku podczas Kongresu, który odbył się w Polsce (w Zielonej Górze), Eurosaf podjęła decyzję o przystąpieniu do Europejskiej Unii Gimnastycznej (UEG).

W konsekwencji wyżej przywołanych zmian organizacyjnych, zarówno w strukturach światowych jak i europejskich, ówcześni Prezesi PZG – Jan Nawara oraz Prezes PZAS – Konrad Zieliński, dla utrzymania dwóch niezależnych związków sportowych w strukturach organizacyjnych sportu polskiego, podpisali porozumienie o współpracy.

W ponad 60-letniej historii osiągnięcia polskich zawodników na arenach międzynarodowych są imponujące. Niewiele dyscyplin sportowych w kraju posiada tak bogaty dorobek medalowy. Nasi reprezentanci brali udział we wszystkich Mistrzostwach Świata i Europy, a także w zawodach o Puchar Świata. Wracali z nich z wieloma medalami. Nie sposób w tej krótkiej prezentacji wymienić wszystkie, ale ZŁOTYCH MEDALI zdobyli łącznie: Mistrzostwa Świata – 17; Mistrzostwa Europy – 26; Puchary Świata – 6.

Polska Akrobatyka to nie tylko sukcesy wynikowe zawodników, to także sukcesy w organizacji imprez mistrzowskich i międzynarodowych. W tym zakresie nasza dyscyplina posiada ogromne doświadczenie. W Polsce organizowane były: Mistrzostwa Świata Seniorów i Juniorów, Mistrzostwa Europy Seniorów i Juniorów, Puchary Świata, Drużynowe Mistrzostwa Europy, Euro CAMP oraz liczne Turnieje Międzynarodowe, a miastami gospodarzami były: Poznań, Wrocław, Zielona Góra, Nowa Ruda, Rzeszów oraz Świdnica i Warszawa.

Historia naszej dyscypliny zatacza krąg. Rok 2015, jest rokiem, w którym:
Polski Związek Akrobatyki Sportowej podjął decyzję o kontynuacji rozwoju swych dyscyplin w szeregach wszystkich dyscyplin gimnastycznych, co oznacza włączenie ich w struktury Polskiego Związku Gimnastycznego;
W 2015 po raz pierwszy, dwie konkurencje akrobatyki: ćwiczenia zespołowe kobiet (WG) oraz dwójki mieszane (MxP), będą rozgrywane w programie Europejskich Igrzysk w Baku (AZE) – będą tam również Polacy. Z tym wydarzeniem wiążemy ogromne nadzieje. To duży krok w stronę włączenia naszej dyscypliny, po wieloletnich staraniach, do programu Igrzysk Olimpijskich.

Urszula Wojtkowiak

Źródło: „Akrobatyka sportowa w Polsce” – Autor dr Ewa Polak Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego – Rzeszów 2003

Konkurencje

·       dwójki kobiet (WP)

·       dwójki mężczyzn (MP)

·       dwójki mieszane (MxP)

·       grupowe kobiet- Trójki (WG)

·       grupowe mężczyzn- Czwórki (MG)

Wszystkie ćwiczenia wykonywane są na elastycznej planszy na sprężynach pokrytej wykładziną gimnastyczną. Wymiary pola ćwiczeń 12 x 12 metrów, a czas każdego układu nie może być dłuższy niż 2 minuty i 30 sekund. Ćwiczenia wykonywane są do muzyki i zawierają elementy zespołowe oraz indywidualne wplecione w choreograficzną kompozycje układu. Każdy zespół wykonuje trzy rodzaje układów:

·       statyczny

·       dynamiczny

·       kombinowany